Siyonizm, XIX. yüzyılda Yahudiler tarafından kurgulanan bir ideoloji olup Yahudilerin kurtuluşu, yeni bir Yahudi kimliği oluşturma ve Filistin’de bir Yahudi devleti kurma amacı ile yola çıkmıştır.Modern Yahudi ulusal hareketi olarak tanımlanan Siyonizm, siyasi, seküler, milli ve dini motifler üzerine kurgulanmış bir felsefeye sahiptir. Siyonizm, seküler ve dini argümanları biraya getirebilmiş, Yahudi teolojisinin pür doktrinleri ile bunlarla tam bir zıtlık içerisinde olan sekülerizmi harmanlamayı başarmıştır.Ortaya çıktığı dönemde revaçta olan milliyetçilik ve sekülerizm gibi teorik ve antisemitizm gibi pratik olgulardan faydalanmıştır. Öte yandan Yahudiliğin temel doktrinleri olan “Vaat Edilmiş Topraklar, Seçilmişlik ve Mesih inancını” kendi felsefesinin zemin taşları yapmıştır.Devlet kurmak için toprak arayışındaki Siyonizm vaat edilmiş topraklar inancına, milliyetçi bir Yahudi toplumu oluşturmak için seçilmişlik ilkesine, Yahudilere kurtuluşu vaat etmiş olduğu için de Mesih inancına güçlüce tutunmuş, böylece kendisine dini dayanaklar temin etmeyi başarmıştır.
Siyonizmin Yahudilikle bağdaşıp bağdaşmadığı hususu tartışmaya açıktır. Yahudi ilahiyatı irdelendiğinde barındırdığı dini motiflerle Siyonizmin, Yahudi dini ile sadece dar bir kümede kesişmekte olduğu birebir örtüşmediği görünmektedir. Dolayısıyla Siyonizmin Yahudiliği bir marka yüzü olarak kullanmış olduğu gibi yargılamalar ön plana çıkmaktadır. Siyonistler bu yargılamaları kabul etmemekle birlikte ideolojinin başarıya ulaşabilmek için Yahudiliğe ihtiyaç duyduğunu saklamamaktadır. Çünkü Siyonizm dini argümanlar üzerinden dindar Yahudileri kendi yanına çekebilmiştir. Aynı mantıkla bakıldığında barındırdığı siyasi ve seküler argümanlarla da Yahudi toplumunun laik kısmından taraftar topladığı bir gerçektir. Diğer yandan Siyonizm yaptığı bazı mantık hataları ve Yahudilikle örtüşmediği gibi gerekçelerle Yahudi toplumunun kayda değer kısmının takdirini alamamış hatta güçlü bir muhalefet kazanmıştır.
Siyonizm kurguladığı felsefesi ve tüm siyasi hamleleriyle 1948 yılında en önemli hedefine ulaşarak İsrail Devleti’ni kurmuştur. Siyonizm, Avrupa’da başladığı yolculuğuna İsrail’de devam etmektedir ve halen Yahudi toplumunun bir kısmından takdir bir kısmından ise muhalefet görmektedir.
Öte yandan Siyonizme yöneltilen iki büyük suçlamadan da bahsetmek gereklidir. Bunlardan ilki, Yahudi din otoritelerinin Siyonizmi Yahudi dini ve toplumu için yıkıcı bir unsur olarak değerlendirmesidir. Nitekim Yahudi ilahiyatı bu üç teolojik esas ekseninde irdelendiğinde Siyonizmin Yahudi dini ile sadece dar bir kümede kesişmekte olduğu görünmektedir. Anti-Siyonist Yahudilere göre Siyonizmin söylem ve eylemleri pek çok dini hükme taban tabana zıttır. Buna koşut olarak Siyonizm, Yahudi din otoritelerinin ve toplumunun bir kısmı tarafından sahte bir hareket olarak nitelendirilmekte ve erken dönemden bugüne kadar muhalif görüşlerle muhatap olmaktadır. Anti-Siyonist Yahudiler, Siyonizmi Yahudiliğe ihanet etmekle, Yahudi dinini dünyada küçük düşürmekle, Tevrat’ı hor kullanmakla ve Yahudi toplumunu yozlaştırmakla suçlamaktadır. Siyonizme yöneltilen ikinci suçlama ise XIX. yüzyıldan bugüne Filistin başta olmak üzere pek çok Ortadoğu devleti ve halkının Siyonizmin politik, askeri ve sosyal hamlelerinden menfi yönde etkilenmesidir. Siyonistler Filistinlilerin toprak üzerindeki mülkiyet ve yaşam haklarına kısmen son vermek ve onların sosyal, teolojik ve siyasi özgürlüklerine ket vurmakla itham edilmektedir. Buna paralel olarak özellikle XX. yüzyılın başından itibaren Filistin’de Araplar ve Yahudiler arasında çok büyük gerginlikler yaşanmaktadır. Bunlar göz önünde tutulduğunda Siyonizmin Yahudi toplumunu fikri manada ikiye böldüğünü ve bölgede mevcut bir İsrail-Filistin çatışması olduğunu söylemek mümkündür.
Dört bölüm halinde kurguladığımız bu çalışmada, yukarıda bahsedilen tüm konular hakkında objektif ve bütüncül bir çalışma yapmayı ve literatürde bazı pencereler açmayı hedefledik.
1. BÖLÜM
SİYONİZMİN OLUŞUMU
2. BÖLÜM
SİYONİZMİN TEMEL DOKTRİNLERİ, HEDEFLERİ VE TÜRLERİ
Reviews
There are no reviews yet.